Menopauze op het werk: zorg voor een inclusief beleid
Anno 2024 praten nog steeds weinig medewerkers over menopauzeklachten op de werkvloer. Nochtans kampen veel werkende vrouwen in de overgang met symptomen die werken moeilijker maken. Een menopauze-inclusief beleid biedt voordelen voor werkgevers en medewerkers.
First things first: de termen menopauze en overgang
De termen “menopauze” en “overgang” worden vaak door elkaar gebruikt, maar betekenen niet hetzelfde. De menopauze verwijst naar het moment van de laatste menstruatie, terwijl de overgang de hele fase beslaat waarin een vrouw van vruchtbaar naar niet vruchtbaar gaat. De overgang begint vaak rond de leeftijd van 45 en duurt gemiddeld zeven jaar.
Klachten en symptomen van de overgang
Tijdens de overgang krijgen vrouwen te maken met diverse klachten. Al in de eerste fase van de overgang, de premenopauze, kunnen vrouwen last hebben van concentratieverlies, vergeetachtigheid, emotionele instabiliteit, slapeloosheid, spier- en gewrichtspijnen. Ook nachtelijk zweten en opvliegers zijn veelvoorkomende klachten.
Menopauze op de werkvloer: enkele cijfers
Aangezien de overgang een langdurig proces is en vrouwen tussen 45 en 55 jaar treft, is een grote groep werkende vrouwen in de overgang, met name in sectoren zoals de zorg, het onderwijs, de retail, de horeca en de publieke sector. Drie op de vijf werkende vrouwen in die leeftijdscategorie geven aan dat de symptomen een negatieve invloed hebben op hun werk. Bovendien wordt 40 % van het ziekteverzuim bij vrouwelijke medewerkers tussen 45 en 55 toegeschreven aan overgangsklachten.
Nochtans is werken in de overgang belangrijk. Werk zorgt niet enkel voor een inkomen, het draagt bij aan zelfontwikkeling, zinvolheid en sociale contacten. Werken heeft daarom toch vooral een positief effect op de mentale gezondheid. Het onderwerp ‘overgangsklachten op het werk’ is lange tijd taboe geweest, maar gelukkig komt daar stilaan verandering in. Die positieve tendens juichen we alleen maar toe. De menopauze is immers niet nieuw. Wat wel vrij nieuw is, is dat er zoveel vrouwen in de overgang aan het werk zijn. Met eenvoudige handvaten kan je de werkplek meer menopauze-inclusief maken.
Een menopauzebeleid door werkgevers
1 Informeren creëert begrip
Zorg ervoor dat je als werkgever, leidinggevende of HR-professional goed geïnformeerd bent. Wanneer je klachten herkent, kan je een luisterend oor bieden en samen oplossingen zoeken. Weet dat klachten tijdelijk zijn en dat begrip een groot verschil maakt.
2 Zorgen voor een veilige omgeving
Zorg voor veiligheid in de organisatie en moedig vrouwen aan hun klachten te bespreken met collega’s en leidinggevenden. Zo creëer je zuurstof, waardoor vrouwen op zoek kunnen naar manieren om met de overgangsklachten op het werk om te gaan, met meer begrip van leidinggevenden en collega’s.
Meer bespreekbaarheid mag er evenwel niet toe leiden dat oudere werkkrachten gestigmatiseerd of gediscrimineerd worden. Blijf de competente vrouw zien. Want er is ook een positieve zijde. Vrouwen in deze fase hebben veel ervaring, weten meer dan ooit wat ze willen en kunnen daardoor daadkrachtiger zijn in hun rol.
3 Toegang tot informatie, advies en begeleiding
Overgangsklachten worden vandaag nog vaak weggezet als symptomen van een burn-out of depressie. Ook medewerksters zelf herkennen de klachten vaak niet als overgangsklachten, wat de impact enkel vergroot. Inzicht in de eigen situatie en herkenning en begrip van collega’s helpt al enorm om het taboe eindelijk uit de wereld te helpen. Met advies en begeleiding voorkom je dat vrouwen niet kunnen werken door de overgang en uitvallen.
4 Beperk stress op de werkvloer
Een teveel aan stress is voor iedereen slecht, maar met name bij vrouwen in de overgang eist het zijn tol. Want stress verergert alle overgangssymptomen. Niet altijd simpel, maar stress beheersen waar mogelijk helpt.
5 Promoot een vitale leefstijl
Gezond eten, voldoende water drinken en dagelijks bewegen mildert overgangsklachten. Iedereen in je bedrijf heeft baat bij een gezonde levensstijl, maar zeker vrouwen in de overgang.
6 Menopauze en verlof
Flexibele werktijden en betaald verlof kunnen nemen, voorkomt uitval. Want tijdens de overgang, kan de nachtrust ernstig verstoord raken, onder andere door nachtelijk zweten en opvliegers. Slaap je nacht na nacht slecht, dan leidt het tot uitputting, concentratieproblemen en emotionele instabiliteit. Het kan al helpen door na een slechte nacht een uurtje later te kunnen starten, net als de mogelijkheid tot een extra dag verlof.
7 Een aangenaam werkklimaat
Opvliegers vormen misschien wel de meest gekende overgangsklachten. Al zijn het zeker niet de enige of belangrijkste, ze kunnen wel ingrijpend zijn, met moeilijkheden om te focussen of zelfs een black-out tot gevolg. Een goede klimatisering maakt een wereld van verschil. Het vermindert namelijk het aantal opvliegers én de intensiteit ervan.
Meer weten?
Voor meer informatie of individueel advies op de werkvloer kan de medewerker terecht bij de preventieadviseur-arbeidsarts.
Een vraag bij dit artikel?